รู้ก่อนเลี้ยง “ชินชิล่า” เลี้ยงยากไหม ?

ชินชิล่า (Chinchilla) จะเป็นที่รู้จักกันดีในเรื่องขนเนื่องจากชินชิล่ามีขนสีเทาอมฟ้าที่นุ่มมากๆ และยังเป็นสัตว์ฟันแทะที่มีอายุขัยนานมากที่สุด อายุขัยประมาณ 20 ปี ลักษณะเด่นอื่นของชิล่า ได้แก่ ดวงตาที่มีสีเข้มและใหญ่ หูจะตั้งตรงขนาดใหญ่ ยังมีหนวดเหมือนกับแมวอีกด้วย  ลักษณะเหล่านี้จะช่วยทำให้ชินชิล่านำทางในการออกหาอาหารช่วงกลางคืน ชินชิล่ามีถิ่นกำเนิดในเทือกเขาแอนดีสทางตอนเหนือของชิลี มักถูกเลี้ยงไว้เป็นสัตว์เลี้ยง 

ลักษณะทางกายภาพ

ขนาดตัว

• ชินชิล่ามีความยาวเฉลี่ย 20-35 เซนติเมตร (ไม่รวมความยาวหาง)
• หางยาวประมาณ 10-15 เซนติเมตร ช่วยในการทรงตัวระหว่างกระโดด

น้ำหนัก ตัวเมียมักมีขนาดใหญ่กว่าตัวผู้ น้ำหนักเฉลี่ยอยู่ที่ 400-700 กรัม โดยบางตัวอาจหนักถึง 800 กรัม

ลักษณะขน

• ขนของชินชิล่าเป็นขนที่หนาแน่นที่สุดในโลก มีมากถึง 80 เส้นต่อรูขุมขน
• ความหนาแน่นนี้ทำให้ปรสิต เช่น เห็บหมัด ไม่สามารถอาศัยอยู่บนตัวของชินชิล่าได้
• ขนมีลักษณะนุ่ม ลื่น และไม่มันเงา แตกต่างจากสัตว์เลี้ยงทั่วไป

หูและตา

• หูมีขนาดใหญ่และบาง ช่วยระบายความร้อนในสภาพแวดล้อมที่ร้อน
• ตากลมโต และมักเป็นสีดำหรือสีแดง (ในสายพันธุ์สีพิเศษ)

อายุขัย : ชินชิล่าสามารถมีอายุได้ถึง 15-20 ปี หากได้รับการเลี้ยงดูอย่างดี

สีของชินชิล่า

ชินชิล่ามีสีสันที่หลากหลาย และบางสีอาจเป็นที่ต้องการอย่างมากในตลาดสัตว์เลี้ยง

สีมาตรฐาน (Standard Color) : สีเทาเข้มที่พบในชินชิล่าป่า มีขนสีเทาสลับดำบริเวณหลังและจางลงที่ท้อง

สีพิเศษ (Mutation Colors)

1. White Mosaic: สีขาวบริสุทธิ์หรือมีลายผสมสีเทา
2. Beige: สีเบจหรือครีมอ่อน ดูอบอุ่นและเป็นที่นิยม
3. Black Velvet: สีดำเข้มมันเงา โดยมักจะมีสีขาวที่ท้อง
4. Violet: สีม่วงอ่อนที่พบได้น้อยในชินชิล่า เป็นสีที่หายากและมีความพิเศษ
5. Sapphire: สีฟ้าอมเทา คล้ายกับสีของอัญมณีไพลิน
6. Ebony: สีดำล้วนที่มีความเงา ดูหรูหราและแปลกตา

สายพันธุ์ของชินชิล่า

แม้ว่าชินชิล่าจะถูกเลี้ยงดูอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน แต่พวกมันมีต้นกำเนิดมาจากแถบเทือกเขาแอนดีสในอเมริกาใต้ โดยแบ่งออกเป็น 2 สายพันธุ์หลัก

1. Chinchilla Lanigera

• สายพันธุ์ที่นิยมเลี้ยงในบ้าน
• ตัวเล็กกว่า ขนหนาแน่นและยาว
• มีความกระตือรือร้นและปรับตัวเข้ากับมนุษย์ได้ง่าย

2. Chinchilla Brevicaudata

• สายพันธุ์ที่หายากในปัจจุบัน
• ตัวใหญ่กว่า หางสั้นกว่า และขนหนากว่า
• พบในธรรมชาติมากกว่าสายพันธุ์แรก

พฤติกรรมทั่วไปของชินชิล่า

1. เป็นสัตว์เลี้ยงฟันแทะที่มีอายุยืนยาวนานถึง 20 ปี ด้วยการเลี้ยงและดูแลที่เหมาะสม 

2. ชินชิล่ามีเสียงร้องที่หลากกลายสามารถสร้างเสียงที่แตกต่างกันมากถึง 10 เสียงขึ้นอยู่กับสิ่งที่เกิดขึ้นในสภาพแวดล้อมของชินชิล่า 

3. ชินชิลล่าเป็นสัตว์ที่คล่องแคล่วว่องไวและสามารถกระโดดขึ้นไปในอากาศได้สูงถึง 5 ฟุต

4. ขนของชินชิล่าถือว่านุ่มที่สุดในโลก นุ่มกว่าขนมนุษย์ถึง 30 เท่า เนื่องจากชินชิลล่ายังมีเส้นขนต่อรูขุมขน 50 เส้นขึ้นไป ซึ่งต่างจากมนุษย์ที่มีเพียงเส้นเดียว

5. เป็นที่รู้จักกันว่าเป็นการป้องกันตามธรรมชาติของชินชิล่าต่อผู้ล่า  หากชินชิลล่าถูกคุกคามหรือถูกโจมตี มันอาจทำ “ขนหลุด” วิธีนี้ทำให้ชินชิล่าปล่อยขนขนาดใหญ่ออกมา

6. ชินชิล่าเป็นสัตว์จำพวก “crepuscular” ซึ่งหมายความว่าพวกมันจะตื่นตัวที่สุดในตอนรุ่งเช้าและค่ำ

7. ชินชิล่ามีลักษณะอยากรู้อยากเห็นและอ่อนโยนและมีพลังงานมาก

นิสัยและพฤติกรรมของชินชิล่า

ชินชิล่าเป็นสัตว์ที่กระตือรือร้นและขี้สงสัย โดยเฉพาะในช่วงกลางคืน พวกมันชอบกระโดด ปีนป่าย และสำรวจสิ่งรอบตัว แต่ก็มีนิสัยรักความสงบและไม่ชอบเสียงดังเกินไป หากรู้สึกตกใจ พวกมันจะวิ่งหลบหรือหยุดนิ่ง สัตว์เลี้ยงนี้ยังชอบเล่นของเล่นเช่นลูกบอลไม้หรืออุปกรณ์ปีนป่าย ซึ่งช่วยกระตุ้นความสนใจและลดความเบื่อหน่าย ฟันที่เติบโตตลอดชีวิตทำให้พวกมันต้องแทะสิ่งของ เช่น ของเล่นไม้เพื่อให้ฟันไม่ยาวเกินไป ชินชิล่าสามารถเชื่องได้เมื่อเจ้าของค่อยๆ สร้างความไว้วางใจและเข้าใจพฤติกรรมของพวกมัน พวกมันเป็นสัตว์เลี้ยงที่น่ารักและมีเสน่ห์เฉพาะตัว!

ชินชิล่าเชื่องไหม?

• หากเลี้ยงตั้งแต่เด็กและใช้เวลาในการสร้างความสัมพันธ์ พวกมันสามารถเชื่องได้
• ชินชิล่ามักไม่ชอบการอุ้มนานๆ เพราะอาจทำให้พวกมันเครียด

ข้อควรระวัง

• ชินชิล่าไม่ทนความร้อน หากอุณหภูมิสูงเกิน 25°C อาจเกิดภาวะช็อกจากความร้อนได้
• ควรเลี้ยงในที่ที่มีอากาศถ่ายเท และไม่มีเสียงดังรบกวน

กรงที่อยู่อาศัยของชินชิล่า

การเลือกกรงที่เหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญในการเลี้ยงชินชิล่า เนื่องจากพวกมันต้องการพื้นที่ในการเคลื่อนไหวและสำรวจ ดังนั้นกรงของชินชิล่าควรมีคุณสมบัติที่ตอบสนองความต้องการเหล่านี้

1. ขนาดของกรง

• กรงควรมีขนาดใหญ่พอที่จะให้ชินชิล่าสามารถวิ่งเล่นและกระโดดได้อย่างอิสระ ขนาดขั้นต่ำที่แนะนำคือ 60 x 60 x 90 ซม. แต่กรงที่มีขนาดใหญ่กว่านี้จะดีกว่า
• ควรมีหลายชั้นหรือระดับให้ชินชิล่าปีนและกระโดดไปมาได้ เพื่อให้มันสามารถออกกำลังกายและสำรวจได้อย่างเต็มที่

2. วัสดุกรง

• ควรเลือกกรงที่ทำจากเหล็กเส้นทนทานหรือสแตนเลส เพื่อป้องกันการกัดแทะหรือทำลายกรงจากฟันของชินชิล่า
• ควรหลีกเลี่ยงกรงที่ทำจากพลาสติกเนื่องจากชินชิล่ามักจะกัดและทำลายได้ง่าย

3. ระยะห่างของลวดกรง

• ระยะห่างระหว่างลวดกรงควรมีขนาดประมาณ 1.5-2 ซม. เพื่อป้องกันไม่ให้ชินชิล่าหัวหรือลำตัวติดออกไป หรือโดนสิ่งของในกรง

4. พื้นกรง

• ควรเลือกพื้นกรงที่สามารถทำความสะอาดได้ง่าย เช่น พื้นที่เป็นลวดหรือวัสดุที่ระบายอากาศได้ดี
• ควรหลีกเลี่ยงพื้นกรงที่มีความแข็งเกินไป เช่น พื้นพลาสติก หรือพื้นเรียบที่ไม่สามารถระบายอากาศได้ดี อาจทำให้ชินชิล่าบาดเจ็บที่ขาหรือเกิดปัญหาทางสุขภาพ

5. อุปกรณ์เสริมในกรง

• ควรมีอุปกรณ์เสริม เช่น ที่ปีนป่าย ลูกบอลไม้ หรือห่วงที่ให้ชินชิล่าสามารถเคลื่อนไหวและแสดงพฤติกรรมตามธรรมชาติได้
• ต้องมีที่นอนที่สะอาดและนุ่มให้ชินชิล่าได้พักผ่อน
• อย่าลืมให้ที่อาบน้ำฝุ่นสำหรับชินชิล่าทำความสะอาดขนของตัวเอง

6. สถานที่ตั้งกรง

• ควรวางกรงในที่ที่อากาศถ่ายเทดีและไม่ร้อนเกินไป เพื่อให้ชินชิล่ารู้สึกปลอดภัยและสบาย
• หลีกเลี่ยงการตั้งกรงในที่ที่มีเสียงดังหรือการเคลื่อนไหวมากเกินไป เพราะชินชิล่าชอบความสงบ

การเลือกกรงที่เหมาะสมจะช่วยให้ชินชิล่ามีชีวิตที่มีความสุขและสุขภาพดี พร้อมทั้งให้พื้นที่ในการแสดงพฤติกรรมตามธรรมชาติอย่างเต็มที่!

ชินชิล่ากินอะไรเป็นอาหาร?

ชินชิล่าเป็นสัตว์กินพืชและมีความต้องการอาหารเฉพาะ ชินชิล่าต้องการอาหารหยาบมาก ดังนั้นอาหารชินชิล่าควรประกอบด้วยหญ้าแห้งคุณภาพดีเป็นหลัก เช่น หญ้าทิโมธี ป้อนหญ้าแห้งในปริมาณไม่จำกัดในแต่ละวัน    นอกจากนี้ควรเสริมด้วยอาหารอัดเม็ดที่สมดุลให้กับชินชิล่า ปรึกษาสัตวแพทย์เกี่ยวกับปริมาณที่ดีที่สุดให้การให้อาหาร เนื่องจากอาจแตกต่างกันไปตามปัจจัยต่างๆ 

อย่างไรก็ตาม คุณยังสามารถให้ผลไม้และผักบางชนิดเป็นของว่างเป็นครั้งคราวได้ แต่ควรตรวจนสอบปริมาณในการให้แน่ใจก่อน สิ่งสำคัญ ชินชิช่าควรมีน้ำสะอาดไว้ดื่มเสมอคุณสามารถใช้จานน้ำขนาดเล็กได้ แต่ขวดน้ำจะง่ายต่อการรักษาสุขอนามัย

วิธีการเลี้ยงและดูแลชินชิล่า

1. กรงและที่อยู่อาศัย

• กรงควรมีขนาดใหญ่ (อย่างน้อย 60x60x100 ซม.) เพื่อให้พวกมันมีพื้นที่ปีนป่าย
• ใช้วัสดุรองพื้น เช่น กระดาษหรือแผ่นรองเฉพาะที่ปลอดภัยต่อสัตว์

2. อุณหภูมิและแสง

• อุณหภูมิที่เหมาะสมอยู่ระหว่าง 15-20°C
• หลีกเลี่ยงการวางกรงในที่มีแสงแดดจัด

3. การอาบน้ำ

• ใช้ทรายพิเศษสำหรับชินชิล่าเพื่อทำความสะอาดขน (Chinchilla Dust)
• ห้ามใช้น้ำเด็ดขาด เพราะขนหนาแน่นทำให้แห้งยากและอาจติดเชื้อได้

4. การออกกำลังกาย

• ควรมีล้อวิ่ง (ที่ไม่มีรูตะแกรง) และพื้นที่ปล่อยให้พวกมันวิ่งเล่น

ปัญหาสุขภาพทั่วไป

• การติดเชื้อทางเดินหายใจ
• ปัญหาทางเดินอาหาร
• ปัญหาผิว
• บาดแผลจากการกัดและการบาดเจ็บอื่นๆ

หากชินชิล่าของคุณมีอาการป่วย ให้ปรึกษาสัตวแพทย์ทันที ในขณะเดียวกัน ให้เก็บไว้ในที่เงียบๆ และหลีกเลี่ยงการจัดการกับมันเพื่อลดความเครียด

วิธีฝึกชินชิล่าให้เชื่อง 

• ป้อนอาหารด้วยมือ เช่น ถือขนมชิ้นโปรดชินชิล่าของคุ้น
• ลูบคลำชินชิล่าอย่างอ่อนโยนก่อนที่จะพยายามหยิบมันขึ้นมา 
• ปล่อยให้มันเดินไปบนมือคุณ 
• ยกขึ้นอย่างระมัดระวังด้วยมือทั้งสองข้าง เพื่อให้รู้สึกปลอดภัย

ข้อดีและข้อเสียชินชิล่า

ข้อดี

• ชินชิลล่าเป็นสัตว์เลี้ยงที่น่าสนใจที่สามารถให้ความบันเทิง
• เป็นมิตรเมื่อเข้าสังคม
• ชินชิล่าค่อนข้างเงียบ
• ใช้พื้นที่ในการเลี้ยงดูไม่มาก

ข้อเสีย

• ต้องใช้เวลาและความอดทนเป็นอย่างมากในการฝึกให้เชื่อง
• ชอบนอนทั้งระหว่างวัน จึงไม่เหมาะสำหรับคนที่ชอบเลี้ยงและเล่นในช่วงกลางวัน

สรุป

ชินชิล่าเป็นสัตว์เลี้ยงที่น่ารักและไม่เหมือนใคร แต่การเลี้ยงดูต้องการความใส่ใจในรายละเอียด เช่น การจัดเตรียมที่อยู่อาศัย อาหารที่เหมาะสม และการดูแลสุขภาพ หากคุณพร้อมที่จะเรียนรู้และดูแลอย่างถูกต้อง ชินชิล่าจะเป็นเพื่อนซี้ที่สร้างความสุขและความประทับใจให้คุณไปอีกนาน!

อ่านบทความเพิ่มเติม >>>